آیا به راستی جنگ جهانی آب در راه است؟ چاره کار را در کجا باید جست و جو کرد؟ کاوه مدنی، استاد جوان امپریال کالج لندن، فارغ از الگوهای علمی و شیوه روش دنیای توسعه یافته، یادگیری از رفتار جوامع فقیرآفریقایی را توصیه میکند؟
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آب ایران, به نقل از ایسنا، آب، مایه حیات و یکی از مهم ترین منابع مورد نیاز برای باقی بشریت است اما این منبع با ارزش با تغییراقلیم، افزایش جمعیت و افزایش نیاز برای تولید غذا و انرژی رفته رفته محدودتر و نایاب ترمی شود. در این شرایط کارشناسان و سیاستمداران مناقشات جدی بر سر آب را حتمی می دانند و حتی پیش بینی می کنند که جنگ جهانی سوم بر سر آب باشد که به زودی به منبعی با ارزش تر از نفت تبدیل خواهد شد؛ اما «کمبود آب می تواند بشر را به همکاری و مشارکت برای کاهش فشارهای ناشی از این کمبود تشویق کند.» این پیغام اصلی سخنرانی جوان ایرانی در همایش تدکس فروردین ماه در جزیره کیش بود که کاربران اینترنتی را به تامل واداشته است.
دکتر کاوه مدنی، استاد ایرانی مرکز سیاست های محیط زیست امپریال کالج لندن، معتقد است که کمبود آب فرصتی است برای تغییر نگرش به آب به عنوان سرمایه ای جهانی و همکاری بینالمللی برای کاهش رد پای آبی بشر.
ویدیوی سخنرانی این استاد ایرانی که یکی از جوانترین متخصان مدیریت منابع آب و حل مناقشات آبی در دنیا محسوب می شود مورد استقبال جهانی قرار گرفته است و درمدتی کوتاه پس از قرارگرفتن بر روی پایگاه یوتیوب بیشتر از ۱۰۰ هزار بار دیده شده است.
دکترمدنی که در سال ۲۰۱۲ از سوی انجمن مهندسی عمران آمریکا به عنوان یکی از چهره های جدید مهندسی عمران جهان معرفی شده در مرور سرگذشت زندگی خود و دلایل درگیر شدن در مطالعات مشکلات آب و مناقشات آبی به شوخی خود را “تنها فرزند پدر و مادری شاغل در بخش آب” معرفی کرد که به خاطر مشغله پدر و مادرش چاره ای جز علاقه مند شدن به آب و مطالعه آن نداشته است.
او سپس با بیان خاطراتی تلخ از جنگ تحمیلی و تجربیات ناگوار کودکی خود از اولین حمله موشکی عراق به تهران در سال ۱۳۶۶ و مجروحیت مادرش در این حمله، از فلسفه و انگیزه خود برای کسب تخصص حل مناقشات آبی سخن گفت و به مخاطبان یاد آور شد که برای به دست آوردن این تخصص مجبور به تحصیل در شاخه های مختلف مهندسی، اقتصاد و علوم انسانی شده است.
مدنی، عضو شورای سردبیری و نایب سردبیر نشریه علمی «برنامه ریزی و مدیریت منابع آب» که به دلیل موفقیت و پیشرو بودن در تلفیق نظریه بازی ها و مهندسی آب در سطح بینالملی شناخته شده است، در این سخنرانی از مطالعات میدانی و تجربیات شخصی خود درنقاط محروم آفریقا سخن گفت.
او به حضار یادآوری کرد که در حین سفرهایش توانسته به این نکته پی ببرد که بر خلاف پیش بینی های تئوری های علمی که افزایش تعارضات در نتیجه کاهش دسترسی به منابع آب را قطعی می دانند در نقاط بسیار محروم جهان کمبود آب توانسته است به نزدیکی و مشارکت جوامع منجر شود به طوری که آنها حتی تصوری از مناقشه و جنگ در اثر کمبود آب نداشته باشند.
از نظر این استاد منابع آب که سابقه تدریس و تحقیق در کشورهای ایران، آمریکا، کانادا، سوئد و انگلستان را داراست و بیش از ۱۵۰ مقاله تحقیقاتی در زمینه مدیریت منابع آب، انرژی و محیط زیست منتشر کرده است به دلیل رابطه تنگاتنگ آب با غذا، انرژی، اقتصاد، حیثیت، غرور و حتی اعتقادات جوامع مختلف مجادلات آبی بسیار پیچیده تر از آنند که در وهله اول به نظر می رسند.
به گفته در شرایط موجود دو گزینه برای جهانیان وجود دارد. گزینه اول الگو برداری از روش رقابتی و مصرف گرایی دنیای توسعه یافته و غرب است که در نهایت به افزایش کشمکش ها و تعارضات آبی منجر می شود و گزینه دوم یاد گیری از رفتار در جوامع بسیار محروم و فقیرآفریقایی است که ارزش و اهمیت آب را درک کرده و تحت فشار محرومیت و فقر یاد گرفته اند که تنها شرط بقا، مشارکت و هم پیمانی برای پشتیبانی بی قید و شرط از یکدیگر در شرایط سختی، قحطی ها و حتی در زمان جنگ های محلی و نسل کشی است.
این استاد ایرانی در سخنرانی خود این نکته را متذکر شد که تمام جهانیان فارغ از محل زندگی و نوع مصرف آب می توانند به کاهش اثرات منفی بحران جهانی آب و پیشگیری از جنگ آب کمک کنند. او سپس با خواندن شعر “بنی آدم” سعدی شیرازی سخنرانی خود را به پایان برد و جهانیان را به صرفه جویی و کاهش مصرف آب دعوت کرد.